Աշխարհի բազմաթիվ երկրներում Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին ունի եկեղեցական կառույցներ, որոնք կոչվում են թեմեր: Դարեր շարունակ,պատմական դեպքերով պայմանավորված, մասնավորապես 1915-1923թթ. ցեղասպանությունից հետո, հայերը հաստատվել են տարբեր երկրներում: Ստեղծվել են հայկական համայնքներ եւ բնակչության աճին զուգահեռ ` հասունացել է եկեղեցի ունենալու պահանջը, զգացվել այն հիմնադրելու անհրաժեշտությունը:
Եկեղեցին ունի հստակ կառուցվածք:
Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու հոգեւոր եւ վարչական կենտրոնը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինն է:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հոգեւոր առաջնորդությամբ, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի, պատրիարքությունների, թեմերի, ծխերի, ճեմարանների եւ առավել եւս հոգեւոր դասի ու հավատացյալների հոգեւոր աջակցությամբ` կերտվում է Հայաստանյայց Եկեղեցու ապագան: